Thị trường ngoại hối Việt Nam gần đây chứng kiến những biến động đáng chú ý của đồng Việt Nam (VND) so với đồng Đô la Mỹ (USD). Đặc biệt, vào tháng 3, VND đã chạm mức thấp kỷ lục mới, có thời điểm tỷ giá USD/VND vượt 25.600, sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nâng giá bán USD tham khảo lên 25.698 – một động thái điều chỉnh đầu tiên kể từ tháng 10/2024. Nhiều người, kể cả khi chỉ quan tâm đến các giao dịch nhỏ, chẳng hạn như muốn biết 29 USD to VND thì được khoảng bao nhiêu, cũng nhận thấy sự thay đổi này ảnh hưởng đến giá trị quy đổi thực tế của khoản tiền mình đang nắm giữ hoặc cần thanh toán.
Vậy, những yếu tố nào đang tác động đến tỷ giá USD/VND? Dự báo trong năm 2025 sẽ ra sao? Và các doanh nghiệp, nhà đầu tư cần lưu ý gì để đối phó với sự bất ổn này?
Biến Động Gần Đây Và Các Động Thái Điều Hành
Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, Ngân hàng Nhà nước đã dần nâng tỷ giá trung tâm trong các phiên giao dịch liên tiếp. Chỉ trong vài ngày cuối tháng 2, tỷ giá trung tâm đã vượt mốc 24.800 VND/USD. Tính từ đầu năm, tỷ giá trung tâm đã tăng thêm 471 VND, tương đương mức tăng 1,9% – một sự điều chỉnh đáng kể so với cùng kỳ các năm trước. Xu hướng tăng liên tục của tỷ giá trung tâm cũng kéo theo mức trần tỷ giá tăng tương ứng.
Giữa tháng 2, NHNN đã chuyển cơ chế can thiệp tỷ giá từ việc giữ nguyên giá bán USD ở mức 25.450 VND/USD sang một cơ chế thả nổi hơn, giữ mức giá bán thấp hơn mức trần 50 VND. Cùng với việc lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng duy trì ở mức thấp, điều này đã đẩy tỷ giá USD/VND lên 25.600 vào đầu tháng 3, trùng hợp với thời điểm Chỉ số DXY (đo lường sức mạnh đồng USD so với rổ tiền tệ lớn) phục hồi vượt ngưỡng 107.
Tuy nhiên, nhờ sự linh hoạt hơn trong quản lý chính sách tỷ giá, tạo ra không gian rộng hơn cho biến động, tỷ giá USD/VND sau đó đã chứng kiến những biến động hai chiều. Đến giữa tháng 3, tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng hạ nhiệt về mức 25.450-25.550 khi Chỉ số DXY suy yếu, kết hợp với nguồn cung và cầu USD trở nên cân bằng hơn.
Diễn biến tỷ giá năm nay trở nên phức tạp hơn trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, cùng với các yếu tố bên ngoài như sự thay đổi chính sách của các nền kinh tế phát triển ảnh hưởng đến biến động của đồng USD, rủi ro địa chính trị, cũng như cán cân thương mại và dòng vốn đầu tư nước ngoài.
Dự Báo Tỷ Giá USD/VND Năm 2025 Từ HSBC
Các đồng tiền châu Á, bao gồm VND, không được hưởng lợi nhiều từ đợt suy yếu gần đây của Chỉ số DXY. Điều này xuất phát từ những lo ngại dai dẳng về chính sách thuế quan của Mỹ, tâm lý ngại đầu tư trên toàn cầu và điều kiện tăng trưởng kinh tế trong nước còn chậm lại.
Biểu đồ chênh lệch tỷ giá USD và VND cho thấy áp lực tỷ giá hối đoái
Mặt khác, thông tin về việc châu Âu gia tăng chi tiêu tài khóa và chi tiêu quốc phòng có thể mang lại một số hiệu ứng tích cực lan tỏa cho các quốc gia trong khu vực. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, những tác động đó được dự báo là tương đối hạn chế và khó có thể bù đắp được những tổn thất tiềm ẩn từ các biện pháp chính sách của Mỹ.
Với thặng dư thương mại với Mỹ đạt 123 tỷ USD vào năm 2024, Việt Nam có thể đối mặt với rủi ro thuế quan cao nhất trong khối ASEAN. Do đó, áp lực tỷ giá hối đoái vẫn là một mối quan tâm chính. Bộ phận Nghiên cứu Toàn cầu của HSBC vẫn giữ nguyên dự báo tỷ giá USD/VND sẽ đạt 25.600 vào cuối quý I và 25.800 vào cuối năm 2025.
Các Yếu Tố Có Thể Giúp Giảm Áp Lực Mất Giá Cho VND
Một số kịch bản cho thấy Chỉ số DXY có thể tiếp tục suy yếu trong ngắn hạn. Điều này có thể được thúc đẩy bởi các tín hiệu dữ liệu kinh tế Mỹ suy yếu, căng thẳng thương mại leo thang và sự phục hồi của nền kinh tế châu Âu. Tất cả những yếu tố này có thể giúp giảm bớt áp lực mất giá cho VND.
Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để xác nhận một xu hướng rõ ràng cho Chỉ số DXY vào lúc này, và khả năng tăng giá của chỉ số này trong trung và dài hạn vẫn đáng kể. Để đồng USD suy yếu một cách bền vững, các điều kiện cốt lõi cần phải đồng nhất, bao gồm kinh tế châu Âu và Trung Quốc cải thiện, tăng trưởng của Mỹ gặp khó khăn, áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải cắt giảm lãi suất nhanh hơn, và thuế quan không gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, dữ liệu kinh tế Mỹ hiện tại chưa cho thấy dấu hiệu suy thoái đột ngột.
Trong nước, Việt Nam tiếp tục phát huy thế mạnh của mình, hỗ trợ nhà đầu tư thông qua cải cách hành chính và tăng cường ưu đãi về thuế, phí. Mở rộng quan hệ đối tác thương mại ngoài Mỹ cũng là yếu tố quan trọng. Việt Nam gần đây đã nâng cấp quan hệ với Singapore và Indonesia, được kỳ vọng sẽ thúc đẩy dòng vốn đầu tư nước ngoài đổ vào, tăng cường thanh khoản USD và giảm bớt áp lực mất giá cho VND. Việc tìm hiểu về các mối quan hệ thương mại quốc tế này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bức tranh tài chính toàn cầu, tương tự như việc theo dõi tỷ giá của các đồng tiền khác như 1 bath thái bằng bao nhiêu tiền việt hay 10 bath thái bằng bao nhiêu tiền việt khi có giao dịch với các quốc gia lân cận.
Bên cạnh đó, những nỗ lực nới lỏng chính sách visa của chính phủ tiếp tục thúc đẩy tiêu dùng bán lẻ và dòng ngoại tệ chảy vào. Trong khi đó, lạm phát đã hạ nhiệt vào tháng 2, và việc Quốc hội nâng mục tiêu lạm phát lên 4,5-5% mang lại cho các nhà hoạch định chính sách nhiều sự linh hoạt hơn để quản lý áp lực tỷ giá.
Ảnh Hưởng Của Lãi Suất Thấp Đến Tỷ Giá
Với mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt ít nhất 8% trong năm nay, các biện pháp chính sách đã được hướng đến việc duy trì ổn định thanh khoản và tạo điều kiện mở rộng tín dụng. Trên thực tế, các ngân hàng đã tích cực hạ lãi suất huy động để tạo dư địa cho việc giảm thêm lãi suất cho vay.
Kể từ ngày 5 tháng 3, NHNN đã tái áp dụng giao dịch repo ngược kỳ hạn 35 ngày và 91 ngày trên thị trường mở, bên cạnh kỳ hạn 7 ngày hiện có với lãi suất không đổi, nhằm cung cấp hỗ trợ thanh khoản dài hạn cho hệ thống liên ngân hàng.
Tuy nhiên, trong bối cảnh Fed vẫn chưa có lộ trình rõ ràng cho việc cắt giảm lãi suất, chênh lệch lãi suất USD và VND hiện tại vẫn còn lớn, tiếp tục gây áp lực lên tỷ giá trong nước. Mức chênh lệch này khiến dòng tiền có xu hướng chảy về nơi có lợi suất cao hơn, tác động đến cung cầu ngoại tệ. Dù chỉ là một khoản nhỏ như 29 USD to VND, khi nhân lên với hàng triệu giao dịch, sự chênh lệch tỷ giá do lãi suất cũng tạo nên tác động đáng kể.
Bằng cách linh hoạt sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ và chủ động cho phép tỷ giá biến động trong một biên độ hợp lý, NHNN đã giữ cho biến động USD/VND nằm trong phạm vi tương đối hẹp, đặc biệt là so với các đồng tiền khác trong khu vực.
Lời Khuyên Cho Doanh Nghiệp Và Nhà Đầu Tư
Đồng VND vẫn dễ bị tổn thương trước các yếu tố bên ngoài như chính sách lãi suất của Fed, biến động của chỉ số DXY và các biện pháp thuế quan. Các doanh nghiệp thường xuyên có giao dịch quốc tế, chẳng hạn như nhập hàng từ Trung Quốc, việc theo dõi sát sao tỷ giá và tìm hiểu tổng hợp các đơn vị order hàng Trung Quốc uy tín là rất quan trọng để tối ưu chi phí.
Ở chiều ngược lại, nếu Fed đẩy nhanh việc cắt giảm lãi suất, tăng trưởng kinh tế toàn cầu ngoài Mỹ cải thiện khi xung đột địa chính trị lắng xuống, và dòng vốn đầu tư quay trở lại thị trường – đặc biệt với triển vọng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam – những áp lực này có thể được cân bằng. Để có cái nhìn toàn cảnh hơn về giá trị các khoản đầu tư lớn, việc so sánh như 1 triệu usd bằng bao nhiêu tiền việt nam cũng giúp hình dung rõ hơn về quy mô và tiềm năng.
Có lẽ, từ “bất ổn” mô tả rõ nhất xu hướng hiện tại và tâm lý nhà đầu tư. Để đảm bảo quản lý dòng tiền tối ưu và giảm thiểu rủi ro thị trường, các doanh nghiệp nên xây dựng chiến lược phòng ngừa rủi ro hiệu quả bằng cách sử dụng các công cụ quản lý rủi ro tỷ giá và lãi suất.
Ngoài ra, việc đưa các kịch bản biến động tỷ giá, lãi suất khác nhau cùng với định hướng chính sách vào kế hoạch kinh doanh và đầu tư sẽ rất quan trọng để điều hướng trong môi trường đầy biến động này.